ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಎಂದರೇನು

ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಎಂದರೆ ಮಾನವ ಸಮಾಜದ ಹಳೆಯ ಇತಿಹಾಸ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಜೀವನಶೈಲಿ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ನೆರವಾಗುವ ಅವಶೇಷಗಳು, ವಸ್ತುಗಳು, ಶಾಸನಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಿತಿಗಳು. ಇವು ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸುವ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸಾಕ್ಷಿಗಳಾಗಿವೆ. ಬರಹದ ದಾಖಲೆಗಳಿಗಿಂತ ಮುಂಚೆಯೇ ಮಾನವ ಸಮಾಜ ತನ್ನ ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಕಲ್ಲಿನ ಉಪಕರಣಗಳು, ಗುಹಾ ಚಿತ್ರಗಳು, ಮಣ್ಣಿನ ಪಾತ್ರೆಗಳು, ದೇವಾಲಯಗಳು, ಕೋಟೆಗಳು, ನಾಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಶಾಸನಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಇವುಗಳ ಅಧ್ಯಯನದ ಮೂಲಕ ಪುರಾತತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ನಮ್ಮ ಇತಿಹಾಸದ ಅನಾವರಣ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಪುರಾತತ್ವದ ಮಹತ್ವ

ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಸಮಾಜದ ಹಳೆಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಬದುಕನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ. ಇವುಗಳ ಮೂಲಕ ಜನರು ಹೇಗೆ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದರು, ಯಾವ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಕೃಷಿ-ವ್ಯಾಪಾರ ಹೇಗಿತ್ತು, ಧರ್ಮ-ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಯಾವ ರೀತಿಯದ್ದಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಬರಹದ ದಾಖಲೆಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅತಿರಂಜಿತವಾಗಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಪುರಾತತ್ವದ ಆಧಾರಗಳು ನೇರವಾದ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಸಾಕ್ಷಿ ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಶಿಲಾಯುಗದ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು

ಶಿಲಾಯುಗದಲ್ಲಿ ಮಾನವರು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿಕೊಂಡು ಬೇಟೆಯಾಡಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಿರೇಕೆರೂರು, ಹಂಪಿ, ಇಸ್ಕಾಪುರ, ಬಂಗಾರಪೇಟೆ, ಹೂಳೆಬ್ಬಿ ಮುಂತಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ಕಲ್ಲಿನ ಉಪಕರಣಗಳು, ಬಾಣದ ಮುಸುಕುಗಳು, ಕಲ್ಲಿನ ಕುಲುಮೆಗಳು ಇವುಗಳು ಶಿಲಾಯುಗದ ಜೀವನದ ಸಾಕ್ಷಿಗಳಾಗಿವೆ. ಬೆಟ್ಟಗಳ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಬಣ್ಣದ ಚಿತ್ರಗಳು ಆ ಕಾಲದ ಮಾನವನ ಕಲಾತ್ಮಕ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ಲೋಹಯುಗದ ಆಧಾರಗಳು

ಲೋಹಯುಗದಲ್ಲಿ ಮಾನವನು ಕಬ್ಬಿಣ, ತಾಮ್ರ, ಬೆಳ್ಳಿಯನ್ನು ಬಳಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದನು. ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ಉಪಕರಣಗಳ ಬಳಕೆ ಬೆಳೆಗಾರಿಕೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿತು. ಪೆನ್ನುಕೊಂಡ, ಅತ್ರಿ, ಬಿದರ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ಕಬ್ಬಿಣದ ಹೂಳುಗಳು, ಆಯುಧಗಳು, ಹಿತ್ತಾಳೆಯ ಆಭರಣಗಳು ಆ ಕಾಲದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ಮಣ್ಣಿನ ಪಾತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ವಸ್ತುಗಳು

ಪುರಾತತ್ವ ತವಕದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ಮಣ್ಣಿನ ಪಾತ್ರೆಗಳು ಆ ಕಾಲದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಜೀವನಮಟ್ಟವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಂಪು ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಹೊಳೆಯುವ ಪಾತ್ರೆಗಳು, ಅಲಂಕಾರಿಕ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಜನರ ರುಚಿ, ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಶೈಲಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಹಲವೆಡೆ ಮಣ್ಣಿನ ಮೂರ್ತಿಗಳು, ಆಟಿಕೆಗಳು ಕೂಡ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ. ಇವು ಮಕ್ಕಳ ಆಟೋಪಕರಣಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಉಪಯೋಗಕ್ಕೂ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು.

ಶಾಸನಗಳು

ಶಾಸನಗಳು ಪುರಾತತ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಆಧಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿವೆ. ಕಲ್ಲು, ತಾಮ್ರ, ಮಣ್ಣು ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆತ್ತಲ್ಪಟ್ಟ ಶಾಸನಗಳು ಆ ಕಾಲದ ರಾಜರು, ಆಡಳಿತ, ಧರ್ಮ, ದಾನ, ಸಮಾಜ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕುರಿತು ಅಮೂಲ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಹಾಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಮೊದಲ ಶಾಸನವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ. ತಾಳಗುಂದ, ಬನವಾಸಿ, ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳ ಮುಂತಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಶಾಸನಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತವೆ.

ನಾಣ್ಯಗಳು

ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಾಣ್ಯಗಳು ಅತ್ಯಂತ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸಾಕ್ಷಿಗಳಾಗಿವೆ. ಚಿನ್ನ, ಬೆಳ್ಳಿ, ತಾಮ್ರ ಮತ್ತು ಕಂಚಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ನಾಣ್ಯಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆ, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಬಂಧಗಳು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಕೇತಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜವಂಶಗಳ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಶಾತವಾಹನ, ಗಂಗ, ಚಾಳುಕ್ಯ, ಹೊಯ್ಸಳ, ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ನಾಣ್ಯಗಳು ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅರಿಯಲು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ.

ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳು

ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಕೋಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಅರಮನೆಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿವೆ. ಬದಾಮಿ, ಐಹೊಳೆ, ಪತ್ತದಕಲ್ಲು, ಬೆಳೂರು, ಹಳೇಬೀಡು, ಹಂಪಿ ಮುಂತಾದ ಸ್ಥಳಗಳ ದೇವಾಲಯಗಳು ಕಲಾ-ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿಗಳಾಗಿವೆ. ಕೋಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಅರಮನೆಗಳು ಆ ಕಾಲದ ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿವೆ.

ಶಿಲ್ಪಕಲೆ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕಲೆ

ಪುರಾತತ್ವದ ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆಧಾರವೆಂದರೆ ಶಿಲ್ಪಕಲೆ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕಲೆ. ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮೂರ್ತಿಗಳು, ತೋರಣಗಳು, ಗೋಡೆಗಳ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಸಮಾಜದ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಆಭರಣಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಅಜಂತಾ-ಏಲೋರಾ ಗುಹೆಗಳ ಚಿತ್ರಗಳು, ಬಾಗಲಕೋಟೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಾದಾಮಿ ಗುಹಾ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿವೆ.

ಸಮಾಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರಕಗಳು

ಪುರಾತತ್ವ ತವಕದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗುವ ಸಮಾಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಡಗು ಸಮಾಧಿಗಳು ಆ ಕಾಲದ ಜನರ ಮರಣಾನಂತರದ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಮೆಗಾಲಿಥಿಕ್ ಸಮಾಧಿಗಳು, ಕಲ್ಲಿನ ಸ್ತೂಪಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತವೆ.

ಪುರಾತತ್ವ ತವಕ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣೆ

ಪುರಾತತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಹಳೆಯ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ತವಕ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ತವಕದ ಮೂಲಕ ಮಣ್ಣಿನೊಳಗೆ ಹೂತುಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟ ವಸ್ತುಗಳು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಮೈಸೂರು, ಹಂಪಿ, ನವಲಗುಂದ ಮುಂತಾದ ಸ್ಥಳಗಳ ಪುರಾತತ್ವ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಅಮೂಲ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಪುರಾತತ್ವ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸ

ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳಿಲ್ಲದೆ ಇತಿಹಾಸ ಅಪೂರ್ಣ. ಬರಹದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ದೊರೆಯದ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳು ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳಿಂದ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಇತಿಹಾಸ ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪುರಾತತ್ವವು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ನಮ್ಮ ಹಳೆಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಇತಿಹಾಸ, ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ಅರಿಯಲು ದಾರಿದೀಪವಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣೆ ನಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯವರಿಗೆ ಅವರ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಅಗತ್ಯ. ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ದೊರೆತಿರುವ ಶಾಸನಗಳು, ನಾಣ್ಯಗಳು, ದೇವಾಲಯಗಳು, ಶಿಲ್ಪಗಳು ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳು ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ವೈಭವದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಸಾರುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಕೇವಲ ಹಳೆಯ ಅವಶೇಷಗಳಲ್ಲ, ಅವು ಜೀವಂತ ಇತಿಹಾಸದ ಸಂಕೇತಗಳೂ ಹೌದು.